ហូ​ សុខ​ មុនព្រឹត្តិការណ៍​ ០៥​ កក្កដា​ ១៩៩៧

​​​         មានរឿងរ៉ាវជាច្រើនទាក់ទងគ្នាមុននឹងឈានដល់ការផ្ទុះអាវុធមួយចម្អិនកំពឹស
នៅកណ្តាលរាជធានីភ្នំពេញនៅថ្ងៃទី៥ និងទី៦ខែកក្កដាឆ្នាំ១៩៩៧។ខាងក្រោមជាកិច្ចសម្ភាសរបស់លោក​ ហូ សុខ មុននឹងព្រឹត្តិការណ៍ផ្ទុះអាវុធ :


Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

អ្វីទៅជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីយរបស់មនុស្សជាតិ?

Image
     អង្គការUNESCO មកពីពាក្យកាត់​ United Nations Educational Scientific and Cultural Organization ដែលអាចប្រែ​ថា​ អង្គការអប់រំ​ វិទ្យាសាស្ត្រ​ និងវប្បធម៌របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។ អង្គការនេះមិនមែនជាស្ថាប័ណ្ឌទទួលបន្ទុកផ្នែកចុះបញ្ជីរកម្មសិទ្ធិបញ្ញាបិតិកភណ្ឌវប្បធម៌ទាំងរូបិយ​ ទាំងអរូបិយទេ​ ឬនិយាយសមញ្ញថា​ UNESCO មិនមែនជាស្ថាប័ណ្ឌតុលាការដែលកំណត់​ ឬកាត់សេចក្តីថាជាតិសាសន៍ណាជាម្ចាស់ស្នាដៃសម្បត្តិវប្បធម៌នោះទេ។ អ្វីទៅជាសម្បត្តិបិតកភណ្ឌអរូបិយ (Intangible Cultural Heritage or ICH)? ការកំណត់និយមន័យនៃពាក្យថា មរតកវប្បធម៌ ឬ Cultural Heritage ត្រូវអង្គការ UNESCO ផ្លាស់ប្តូរក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានទស្សវត្សន៍ចុងក្រោយនេះ។ មរតកវប្បធម៌មិនសំដៅតែទីបុរាណដ្ឋាន (Monuments) មានដូចជាសំណង់ប្រាសាទជាដើម និងឧបករណ៍ ឬវត្ថុនានាពីបុរាណនោះទេ។ មរតកវប្បធម៌មានរាប់បញ្ចូលទាំងប្រពៃណី ឬការសំដែងនានាក្នុងជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃដែលយើងស្នង ឬទទួលពីដូនតារបស់យើង និងផ្ទេរឱយកូនចៅ ជាច្រើនតំណរមក រួមមាន៖ – Oral Traditions: ប្រពៃណីដែលចាំពីមាត់មួយៗទៅមាត់មួយ មានដូចជាកំរងភាសា រឿងនិទាន កំណាព្យ ឬបទចំរៀង ពាក្យសូត្រដើម្បីបន់ស្រ...
Read more

និតិរដ្ឋមានតម្លៃត្រឹមតែជាឧបករណ៍កម្ចាត់គូសត្រូវរបស់ខ្លួនប៉ុណ្ណោះ

Image
ក្នុងកាលៈទេសៈប្រទេសមួយដែលអំណាចទាំងអស់ស្ថិតនៅក្នុងកណ្តាប់ដៃរបស់មនុស្ស ម្នាក់ឬ មួយក្រុមតូចដោយគ្មានប្រព័ន្ធត្រួតពិនិត្យ តុល្យភាព អំណាចទៅវិញទៅមករវាងអំណាចទាំងបីពាក្យនិតិរដ្ឋមានតម្លៃត្រឹមតែជាឧបករណ៍ដែលគេប្រើសម្រាបកម្ចាត់គូសត្រូវរបស់ខ្លួនដើម្បីពង្រឹងអំណាចតែប៉ុណ្ណោះ។អំណាចនិតិបញ្ញាត្តិជាស្ថាប័នតាក់តែងច្បាប់នានានៅក្នុងរដ្ឋបុរីសម្រាបគ្រប់គ្រងសង្គមឲ្យមានរបៀបរៀបរយនិងសណ្តាប់ធ្នាប់ល្អ ។អ្នកតាក់តែងច្បាប់នោះទៀតសោតចាំបាច់ត្រូវមានចំណេះដឹងជ្រៅជ្រះបទពិសោធន៍ក្រាស់ក្រែលក្នុងសង្គមបូករួមផ្សំជាមួយនឹងឆន្ទៈមនសិការស្នេហាជាតិទើបអាចធ្វើសេចក្តីពង្រាងច្បាប់ ពិនិត្យសេចក្តីព្រាងស្នើរច្បាប់និងអនុម័តច្បាប់មួយដែលបម្រើដល់ប្រយោជន៍សង្គមជាតិទាំងមូល។នៅពេលដែលអំណាចបុគ្គលម្នាក់ឬមនុស្សមួយតូចគ្របដណ្តប់លើអំណាចទាំងអស់អ្នកតាក់តែងច្បាប់តែងរងសម្ពាធឬឥទ្ធឹពលដោយលម្អៀងទោរទន់ទៅរកបុគ្គលឬក្រុមនោះដើម្បីរក្សាតំណែងតួនាទីរបស់ខ្លួនតាមរយៈការធ្វើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ឬអនុម័តច្បាប់បម្រើទៅតាមការចង់បានរបស់បុគ្គឬក្រុមនោះ។ជាក់ស្តែងនៅពេលដែលបុគ្គលឬក្រុមនោះចង់កម្ចាត់គូសត្រូវរបស់ខ្លួនឲ្យស្របនិងច្បាប់ឬតាមនិតិរដ្ឋគេតែងតែប្រើប្រាស់ស្ថាប័ននិតិបញ្ញត្តិដើម្បីតាក់តែងច្...
Read more

តើទៀនវស្សាមានអត្តន័យយ៉ាងណាចំពោះវត្តអារាមក្នុងកាលៈទេសៈសម័យបច្ចុប្បន្ននេះ?

Image
ទៀនវស្សាជាប្រភេទទៀនធំៗដែលធ្វើពីក្រមួននៅសម័យបុរាណទំហំប៉ុនទៀនជ័យដែលភិក្ខុសង្ឃប្រើសម្រាប់អុជបូជាព្រះរតនៈត្រៃន៍ និងអុជបំភ្លឺព្រះវិហារឬសាលាឆាន់នៅពេលរាត្រីប៉ុន្តែមានអ្នកខ្លះយល់ថាទៀនវស្សាត្រូវអុជជាប់រហូតអំឡុងពេលចូលវស្សាបើវារលត់នោះភិក្ខុនឹងដាច់វស្សារបស់ខ្លួន។ទៀនវស្សាសម័យបច្ចុប្បន្នមានតម្លៃថ្លៃដោយត្រូវបានគេរចនាជាក្បូរក្បាច់យ៉ាងស្អាតប្រណិតដែលក្នុងមួយគូមានតម្លៃចាប់ពីរាប់សិបដុល្លារហូតដល់រាប់រយដុល្លាទៀតក៏មានទៅតាមប្រភេទនិងទំហំទៀននិមួយៗ។មុនពេលនិងអំឡុងពេលចូលវស្សាជារាងរាល់ឆ្នាំពុទ្ធបរិស័ទតែងតែយកទេយវត្ថុទាំងឡាយមានដូចជា៖គ្រឿងឧបភោគបរិភោគ សម្ភារៈប្រើប្រាស់ ហើយអ្វីដែលសំខាន់នោះគឺទៀនវស្សាដើម្បីប្រគេនភិក្ខុសង្ឃគង់ចាំវស្សាព្រោះថារដូវវស្សាមានភ្លៀងធ្លាក់ច្រើនភិក្ខុសង្ឃមានការលំបាននិមន្តគោចរបិណ្ឌបាត្រ។វត្តអារាមនានានៅក្នុងទីក្រុងឬទីប្រជុំជននានាមានពុទ្ធបរិស័ទប្រគេនទៀនវស្សាច្រើនគូររហូតដល់រាប់សិបគូរក៏មានរី ឯ វត្តអារាមនៅទីជនបទវិញយ៉ាងហោចណាស់ក៏មានពុទ្ធបរិស័ទប្រគេនទៀនវស្សាមួយឬពីរគូដែរ។បើក្រឡេកទៅមើលឃ្លាំងដាក់សម្ភារៈរបស់វត្តនៅទីក្រុងវិញទៀនវស្សាដែលពុទ្ធបរិស័ទប្រគេនគរលើគ្នាកំពស់លិចក្បាលក៏មាន ក្នុងនោះទៀនវស្សាធំៗខ្លះមួយដ...
Read more